Muharrem DUYMAZ, YYS Uzmanı, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi

04.05.2023

YYS başvuru veya güncelleme işlemleri sırasında bu soru çok fazla soruluyor. Bunun nedeni ise başvurunun yapıldığı soru formunda, bu durumun irdelenmiş olmasıdır. Burayı biraz daha açacak olursak soru formunda, tedarik zinciri güvenliği ve nakliye, depolama süreciyle birlikte çalışılan nakliye firmasının şoförlerine yönelik soru başlıkları bulunmasıdır.

Sürece Gümrük işlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği’nden bakacak olursak;

Bunu 3 ayrı soru başlığı altında incelemek faydalı olacaktır:

Yalın (basic) YYS sahibi firmalar, taşımalarında YYS sahibi firma ile çalışmak zorunda mıdır?

Yönetmeliğe bakıldığına buna ilişkin bir hüküm bulunmuyor. Dolayısıyla böyle bir zorunluluk yoktur.

İhracatta Yerinde Gümrükleme İzin Yetkisi sahibi YYS’li firmalar, taşımalarında YYS sahibi firma ile çalışmak zorunda mıdır?

2017 yılından önce söz konusu Yönetmelikte, ihracatta yerinde gümrükleme izni kapsamında taşınacak parsiyel eşyaların, izinli gönderici yetkisi yani YYS kapsamında taşınması zorunluluğu bulunuyordu. Ancak güncel mevzuatta bu hüküm kaldırılmış, ihracatta yerinde gümrükleme izni kapsamındaki eşyanın herhangi bir taşımacı ile yapılabileceği ifade edilmiştir.

İthalatta Yerinde Gümrükleme İzin Yetkisi sahibi YYS’li firmalar, taşımalarında YYS sahibi firma ile çalışmak zorunda mıdır?

Yine GİK Yönetmeliği’nde 2020 yılındaki değişiklikten önce, bu yetki kapsamındaki eşyaların sadece izinli alıcı yetkisi altında yapılabileceği yer almaktaydı. Yönetmelik değişikliğiyle birlikte bu hüküm kaldırılmıştır. Buna göre artık yine bu yetki kapsamındaki taşıma herhangi bir taşımacı ile yapılabilmektedir.

Yukarıda bahsedildiği üzere YYS sahibi firmaların belge sahibi lojistik şirketleri ile çalışma gibi bir zorunluluğu bulunmamakla birlikte,

– Eşyanın taşınması sürecinde, tedarik zinciri güvenliğinin sağlanması,

– Taşıma araçlarına yönelik kontrollerin gerçekleştirilmesi,

– Şoförlerine zorunlu eğitimlerin verilmesi ve şoför güvenliğinin sağlanması,

– Lojistik şirketlerinin tesislerindeki yükleme-boşaltma işlemlerinde, emniyet-güvenlik koşullarının sağlanarak yükleme-boşaltma işlemlerinin yapılması, yetkisiz girişlerin önlenmesi,

Gibi YYS’nin talep ettiği kriterlerin bu şirketlerce doğrudan sağlanması, YYS sahibi şirketlerin tercih edilmesini ve öne çıkmasını sağlamaktadır.  Ayrıca birçok şirket taşıma ihalesi açtığında YYS belgesinin olup olmadığını sorgulamaktadır.

Diğer taraftan belge sahibi olmayan şirketlerle ise, yukarıda sıralanan şartları sağlamak üzere sözleşme/ek protokol/taahhütname yapılması ve getirilen/belirlenen kurallara bu şirketlerin uyması gerekmektedir.