Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi

İthale konu olup henüz serbest dolaşıma girmemiş eşyaların bir gümrükten diğer bir gümrüğe nakli esnasında transit refakat belgesinin kullanılması söz konusu olmaktadır.

Transit refakat belgesi NCTS programı kapsamında düzenlenen bir belge olup damga vergisi asıl sorumlunun (şifresi kullanılan nakliyecinin) vergi numarasına tahakkuk etmektedir. Bu durumda, transit refakat belgelerine tahakkuk eden damga vergilerinin asıl sorumlu (şifresi kullanılan nakliyeci) tarafından ödenmesi ve taşımayı yaptırana fatura edilmesi gerekmektedir.

Bu durumda “taşımayı yaptırana fatura edilmesinde damga vergisine KDV hesaplanmalı mıdır?” sorusu karşımıza çıkmaktadır.

Bahse konu sorunun cevabı; Maliye Bakanlığı’nın 47194 sayılı 15.01.2018 tarihli özelgesinde bulunmaktadır. Mezkûr özelgede damga vergisinin müşterilere fatura düzenlenmek suretiyle aynen yansıtılması işlemi bir teslim veya hizmet karşılığı olmadığından katma değer vergisine tabi bulunmadığı, ancak, yansıtma esnasında katlanılan masraftan daha yüksek tutarlı bir masrafın yansıtılması durumunda toplam bedel üzerinden KDV hesaplanacağı belirtilmektedir.

Bu özelgeden, damga vergisinin yansıtılmasında KDV hesaplanmaması, nakliye şirketince düzenlenen faturada “damga vergisi yansıtması” ifadesinin özellikle kullanılması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.

Not: “Yansıtma faturalarında KDV hesaplanmaz” ilkesinden hareketle düzenlenen mezkûr özelge ile aynı hukuksal temellere dayanan aşağıdaki özelgeleri de incelemenizi tavsiye ederiz.

“Ancak, şirketinizin faaliyetlerine ilişkin olarak diğer firmalarla yaptığı sözleşmelere ait beyan ederek ödediği damga vergisini daha sonra karşı tarafa bire bir yansıtması işlemi, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığını oluşturmadığından katma değer vergisine tabi bulunmamaktadır.”

“Buna göre, bayiler ile yapılan ticari ilişkilerden doğan alacaklarınızın garanti altına alınabilmesi amacıyla, bayilerce bankaya ödenen masraf ve komisyonlar, KDV nin konusuna giren bir işlemin karşılığını teşkil etmediğinden, söz konusu masraf ve komisyonların, şirketinize aynen fatura edilmek suretiyle yansıtılması işleminde de KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır”

“Buna göre, Şirketinize ait gayrimenkulün teslimine ilişkin olarak ortaya çıkan ve alıcı kurum adına ödenen tapu harcının yansıtılması amacıyla alıcı tarafından adınıza düzenlenecek faturada, söz konusu tutarlar bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmediğinden KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.”

“Dolayısıyla söz konusu yansıtma işlemi için bir fatura düzenlenmesine gerek bulunmamakla birlikte yansıtılan tutarlar için bir fatura düzenlenmesi halinde (ilave bir masraf tutarı alınmamak kaydıyla) bu faturada KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır”