Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
27.02.2020

Birleşme, mal varlığı bakımından hükümleri olan hukuki bir müessesedir. Birleşmenin tesciliyle birlikte, devir alınan şirketin bütün aktif ve pasifleri (kül halinde) devir alan şirkete geçer. Mal varlığının bir bütün olarak geçmesinin sonucu olarak, devir alan şirket, devir alınan şirketin mal ve haklarının sahibi olduğu gibi, borçlarından da sorumludur.

Devir alınan şirketin tüm aktif ve pasiflerinin (bilanço kül halinde) devir alan şirkete geçmesinin sonucunda, devir alınan şirketin masası, sandalyesi, araçları, arsası, binası ve tüm stokları (yoldaki/gümrükteki mallar dahil), alacakları, borçları, sorumlulukları vs devir alan şirketin olur. (Külli halefiyet, TTK madde 136) 

Sonuç: Devir veya birleşmenin ticaret sicilinde tescil edilmesi sonucunda devir alınan şirketin tüm bilançosu devir alan şirkete geçtiğinden, gümrükteki mallar için normalde aranan devir faturasına ihtiyaç olmadığı düşüncesindeyiz. Devir alan şirket, devir alınan şirkete gelen fatura ve belgelerle gümrük işlemlerini yapabilmelidir. 

Not: Bilanço kül halinde devir edilmiyorsa, bilançonun hangi kalemlerinin devir edildiğine bakılmalıdır. Şayet, tüm stok hesapları devir edilmişse yukarıdaki gibi ilave bir devir faturasına gerek olmadığı kanaatindeyiz. Stoklar devredilmemişse, gümrükteki mallar için devir faturasına ihtiyaç görünmektedir.

Okuma Önerisi 1) Devir kapsamında bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetler ile stoklar için fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği ile KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı ve devir alınacak alacak ve borçlar için fatura düzenlenmesinin ve KDV hesaplanmasının gerekip gerekmediği, gerekmesi halinde faturayı alan tarafından söz konusu KDV'nin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında 
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 11395140-105[229-2012/VUK-1- . . .]—1005 sayılı 17/04/2014 tarihli özelgesini okuyabilirsiniz.

Okuma Önerisi 2): Şirketlerin Devir ve Birleşmesinde Tescilden Sonra Yapılması Gereken İşlemler