Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
24.03.2021

Menşe Şahadetnamesi Aranacak Haller

Menşe esaslı ticaret politikası önlemlerine, ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi eşyanın serbest dolaşıma girişinde önlemin, ilave gümrük vergisinin veya mali yükümlülüklerin uygulanmaması için eşyanın söz konusu uygulamalara tabi ülke menşeli olmadığını veya başka bir ülkede gördüğü değişiklik ve işlemler dolayısıyla o ülke menşeli sayılmaması gerektiğini tevsik etmek üzere olan menşe şahadetnamesi ibraz edilmesi gerekir.

Menşe Şahadetnamesinin Düzenlenmesi Gereken Ülke

Menşe şahadetnamesi menşe ülke veya ihracatçı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenmiş olmalıdır.

Avrupa Birliği ülkelerinden yapılan sevkiyatlarda ise ticaret yapılan ülke ile ihracat ülkesinin/sevk ülkesinin farklı Avrupa Birliği üyesi ülkeler olduğu durumlarda, menşe şahadetnamesini her iki ülke de düzenleyebilmektedir.

Menşe Şahadetnamesi Aranılmayacak Eşya

Ticari mahiyette olmayan ve CIF kıymeti 430 Avro’yu geçmeyen eşya için menşe şahadetnamesi aranmaz. Aynı gönderici tarafından Türkiye’deki bir alıcı adına gönderilen kap ve kolilerin hepsi bir bütün teşkil eder ve tamamın kıymeti birlikte dikkate alınır.

Menşe Şahadetnamesi Aranmayan Haller

İlave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi eşyalar için;

a) Tercihli menşe ispat eden belge ibraz edilmesi halinde,

b) Ticaret politikası önleminin uygulanması, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülüklerin ödenmesi halinde,

c) AB’ye üye ülkelerden A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde gelen eşyanın serbest dolaşıma girişinde, (Ciddi ve sağlam gerekçelere dayanan kuşkular nedeniyle kesinlikle gerekli görülmesi halinde, söz konusu ürünün gerçek menşeini saptamak için destekleyici ek kanıtlar istenebilir.)

Menşe şahadetnamesi aranmaz.

Menşe Şahadetnamesinde Bulunacak Bilgiler

Menşe şahadetnamesinde eşyanın menşe ülkesi tereddüte yer vermeyecek şekilde belirtilmelidir. Menşe şahadetnamesi, ürünün teşhis edilmesini sağlamak üzere gerekli tüm ayrıntıları taşımak zorundadır. 

Buna göre, menşe şahadetnamelerinde aşağıda yazılı bilgilerin bulunması zorunludur:

a) Eşyayı gönderenin adı, soyadı,

b) Türkiye’deki alıcısının adı, soyadı,

c) Kapların marka, numara ve sayıları,

ç) Eşyanın cinsi, nev’i, daralı ve net ağırlıkları veya diğer ölçüleri (litre, metreküp vb.),

d) Şahadetnameyi veren makamın tasdik şerhi, (tarih, imza ile mührü veya kaşesi)

e) Menşe şahadetnamesi eşyanın o ülkede gördüğü değişiklik ve işlemlerden ötürü o ülke menşeli addedilerek verilmiş ise bu husustaki etraflı açıklamalar.

Yukarıdaki (a), (b), (d) ve (f) maddelerinde belirtilen konularda hata varsa menşe şahadetnamesi gümrük idare amirinin onayı ile kullanılabilir.