Muharrem DUYMAZ, Gümrük ve Ticaret Eski Müfetttişi
10.11.2020
1- Onaylanmış Kişi Statüsü Nedir?
Belli sayıda kişi istihdam eden ve belli bir dış ticaret performansına sahip firmalara, adlarına düzenlenen onaylanmış kişi statü belgesi aracılığıyla, gümrük işlem ve uygulamalarında birtakım kolaylıklar sağlayan gümrük statüsüdür.
2- Kimler Onaylanmış Kişi Olabilir?
İmalatçılar, ihracatçılar, ithalatçılar başvurmaları ve aranan kriterleri sağlamaları halinde Onaylanmış Kişi olabilirler.
Not.1.: Belge başvurusu yapacak firmanın; devir, birleşme veya kısmi bölünme şeklinde kurulması (Türk Ticaret Kanunu’na göre) hallerinde onaylanmış kişi statü belgesi başvurusunda en az iki yıldır fiilen faaliyette bulunma koşulu aranmaz.
Not.2: Grup ihracatçıları ve grup ithalatçıları için 30 işçi istihdam şartı aranmaz. Bu koşulun sağlanmasında, grup imalatçılarının sigortalı çalışan sayıları toplamı dikkate alınır.
Not.3: Dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketleri için 1. maddede sayılan ihracat ve ithalat tutarı koşulları ile 30 işçi istihdam edilmesi koşulu aranmaz.
Not.4: İmalatçılar (bağlı bulunulan ihracatçı birliklerince onaylı belgede kayıtlı olması şartıyla); grup ihracatçısı, sektörel dış ticaret şirketi ve/veya dış ticaret sermaye şirketi aracılığıyla işlemlerini gerçekleştiriyorlarsa başvuru yapabilirler.
3- Başvuru şartları nelerdir?
Genel Şarlar:
Not.1: Grup ihracatçıları ve grup ithalatçıları için 30 işçi istihdam şartı aranmaz. Bu koşulun sağlanmasında, grup imalatçılarının sigortalı çalışan sayıları toplamı dikkate alınır.
Not.2: Dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketleri için 1. maddede sayılan ihracat ve ithalat tutarı koşulları ile 30 işçi istihdam edilmesi koşulu aranmaz.
Not.3: İmalatçılar (bağlı bulunulan ihracatçı birliklerince onaylı belgede kayıtlı olması şartıyla); grup ihracatçısı, sektörel dış ticaret şirketi ve/veya dış ticaret sermaye şirketi aracılığıyla işlemlerini gerçekleştiriyorlarsa başvuru yapabilir.
4- Onaylanmış Kişilere Ne Tür Kolaylıklar Tanınır?
OKS’nin getirdiği kolaylıkları, 2 sınıf halinde dile getirsek, getirilen kolaylıklar daha net anlaşılacaktır. Bu iki sınıfı; OKS (Basic) ve OKS (Plus) olarak adlandırabiliriz.
OKS (Basic)’in Getirdiği Kolaylıklar:
Yani OKS (Basic)’e göre, OKS (Plus)’ta ithalat ve ihracatta beyan ettikleri eşya daha az oranda kırmızı hatta işlem görme olasılığına sahip olur. Dolayısıyla OKS (Basic) ithalatın beyanın kontrol türüne ilişkin bir kolaylık getirmemektedir.
Ayrıca OKS (Plus)’ta, ihracatta rejim kodu sınırlaması olmadan mavi hattan faydalanabilirler.
Buna ilişkin koşullar;
5- Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Başvurusu Nasıl ve Nereye Yapılır?
Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusu için, bir Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri ile OK1 tespit türü için sözleşme yapılması ve kendisine Onaylanmış Kişi Statüsüne İlişkin 1 Sıra No’lu Gümrük Genel Tebliğ (Gümrük İşlemleri)’nin 6. maddesinde belirtilen belgelerin ibraz edilmesi gerekir.
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri kendisine ibraz edilen belgeleri inceleyerek herhangi bir eksikliğin veya onaylanmış kişi statüsü için engel olmadığını tespit etmesi halinde, şirket adına Tebliğin 8 no’lu ekinde yer alan olumlu tespit raporunu düzenler.
Şirket adına olumlu tespit raporu düzenlenmesi akabinde, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Başvurusu Tebliğin 8. Maddesinde belirtilen belgelerle birlikte şirket merkezinin ticaret siciline kayıtlı olduğu yere bağlı olarak aynı Tebliğin 12 no’lu ekinde yer alan tabloya göre belirlenecek Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapabilmektedir (Raporun düzenlenme tarihinden itibaren 5 iş günü içerisinde yapılması gerekir).
Başvuru kabul etmeye aşağıdaki Bölge Müdürlükleri yetkilidir;
6- Başvuru Süreci Nasıl İşler?
Başvurunun yetkili Bölge Müdürlüğüne yapıldıktan sonra, yetkili Bölge Müdürlüğü başvuruyu, şirket adına düzenlenmiş olan olumlu tespit raporunu ve Bakanlık veri tabanındaki veriler üzerinden inceleme yapar. OKS için aranan koşulları taşıdığının tespit edilmesi halinde, şirket adına Onaylanmış Kişi Statü Belgesi düzenlenir. Aksi yönde bir karar alınmışsa, başvurunun reddedildiği şirkete bildirir.
7- Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Ne Kadar Süreliğine Geçerlidir?
OKSB için;
Sürece Onaylanmış Kişi Statü Belgesi 2 yıl süreyle kullanabilmektedir.
Belgenin süresinin sona ermesine, 4 aydan daha kısa bir süre kalması durumunda belge yenileme başvurusunda bulunabilmektedir.
8- Onaylanmış Kişi Olmanızın Sizlere Getireceği Faydalar Nelerdir?
Gibi faydaları bulunmaktadır.
9- Hangi durumlarda onaylanmış kişi statü belgesinin askıya alınması, geri alınması ve iptali gerçekleşir?
Belgenin Askıya Alınması
Belge geçerlilik süresi içinde, gümrük işlemlerinden veya gümrük cezalarından doğan herhangi bir kamu alacağının, süresi içinde ödenmediğinin tespit edilmesi durumunda, kesinleşmiş gümrük vergisi ve/veya ceza borcu ödenene kadar askıya alınır.
Askıya alma durumunda, askıya alındığı tarihten itibaren bu belge kapsamındaki hak ve uygulamalardan yararlanılamaz
Belgenin Geri Alınması
Belge sahibince talep edilmesi halinde, onaylanmış kişi statü belgesi geri alınır.
Belgenin İptali