Cihan KÖKTAŞ, YYS Uzmanı, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi

17.06.2020

Götürü teminat yetkisi tanımlı olmayan YYS sahibi firmaların götürü teminat yetkisine nasıl başvurabileceği yazımızın konusunu oluşturmaktadır.

Götürü teminat yetkisi, gümrük yükümlülüğü gerektiren veya gerektirebilecek birden fazla işlem için Bakanlıkça belirlenecek şartları taşıyan YYS ve OKSB sahibi firmaların talebi üzerine, gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımlardan her biri için ayrı ayrı teminat verilmesi yerine teminata bağlanması gereken tutardan bağımsız olarak ve herhangi bir düşüm yapılmaksızın bir yıl süreyle kullanılabilmesini ifade eder.

Götürü teminat, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun ekindeki (I) sayılı listede yer alan eşyaya ilişkin kamu alacakları hariç, eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin tüm kamu alacakları için geçerlidir.

Bilindiği üzere son günlerde artan gümrük vergileri ve ek gümrük vergileri nedeni ile ithal edilen aynı kıymet ve miktardaki eşyaya eskisine göre daha fazla gümrük vergisi tahakkuk etmektedir.

Bu durum, rejimine göre verilmesi gereken teminatın da artmasına neden olmaktadır. Ancak YYS veya OKSB sahibi bir firmalar, sahip olduğu sertifika veya belgeye götürü teminat yetkisini ekleterek yükselen vergiler nedeni ile mevcut teminatlarını arttırmak zorunda kalmayacaktır.

Bunun nasıl olacağını, verilmesi gereken teminat miktarının nasıl hesaplandığını incelediğimizde konu daha iyi anlaşılacaktır. Şöyle ki; götürü teminat miktarı, firmanın başvuru yaptığı tarihteki ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde gerçekleştirdiği gümrük işlemlerine ilişkin olarak teminata konu olan gümrük vergilerinin toplam kıymetinin yüzde onu kadardır. Dolayısıyla geçmişe dönük teminatlı vergiler baz alınacağı için mevcut vergi artışlarından etkilenmeyecektir. Böylece götürü teminatın güncelleme süresi olan bir yılın sonuna kadar götürü teminat kapsamında işlem gören beyannameler için bir daha teminat verilmesine gerek kalmayacaktır.

Burada verilmesi gereken teminat miktarı ile ilgili aşağıdaki sınırlamalara dikkat edilmesi gerekir.

  • Dahilde İşleme rejimi kapsamındaki eşyalar dahil götürü teminat kullanılacaksa   en az 250.000 EUR teminat verilmesi gerekir.
  • Dahilde işleme rejimi kapsamındaki eşyalar hariç götürü teminat kullanılacaksa en az 75.000 EUR teminat verilmesi gerekir. 
  • Teminatın 2.000.000 EUR’yu geçmeyen miktarda verilmesi de mümkündür
  • Teminatın, bu miktar karşılığı TL olarak da verilmesi mümkündür.

YYS sahibi firmalar, götürü teminat yetkisine aşağıdaki süreci takip ederek başvuru yapabilir ve götürü teminat yetkisine sahip olabilir.

  1. Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği (GİKY) ekinde yer alan Ek.1/A ve Ek.1/B Götürü Teminat Yetkisi başvurusu yapılacak şekilde doldurulur.
  2. İlgili bölge müdürlüğüne başvuru için götürü teminat yetkisi talebini belirtir bir üst yazı hazırlanır.
  3. Üst yazıya Ek.1/A, Ek.1/B ve imza sirküleri eklenir.
  4. Hazırlanan dosya ile ilgili bölge müdürlüğüne başvuru yapılır.
  5. İlgili bölge müdürlüğü 10 (On) iş günü içerisinde firmanın ne kadar teminat mektubu ibraz etmesi gerektiğini belirler ve firmaya bildirir.
  6. Akabinde firma tarafından, bölge müdürlüğünün bildirim tarihinden itibaren 30 (otuz) iş günü içerisinde GİKY ekinde yer alan Ek.19’a uygun olarak teminat mektubunu hazırlar ve bölge müdürlüğüne ibraz eder.
  7. Bölge müdürlüğü, firmanın teminat ibrazını takip eden 10 (on) iş günü içerisinde firmaya tanımlanacak olan götürü teminat yetkisini olumlu ya da olumsuz olarak sonuçlandırır.
  8. Bölge müdürlüğü tarafından olumlu sonuçlanan götürü teminat firmaya tanımlanmasından itibaren, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun ekindeki (I) sayılı listede yer alan eşyaya ilişkin kamu alacakları hariç, tüm gümrük işlemlerini kapsayacak şekilde firma tarafından kullanılabilir.