Can DURMUŞ, Gümrük Müşavir Yrd. – Denetçi

21.02.2025

Firmamız bünyesinde görevli personelimiz gittiği ülkeden ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen bir eşya satın aldı. Yolcu beraberi numune olarak ithal etmek istiyoruz. Süreç ile alakalı neler yapılmalıdır?

Şirket çalışanı yurt dışı dönüşünde numunelik eşya getirebilir. Eski uygulamada gümrük idaresine getirilen yolcu beraberi eşya için sözlü beyan formu verilmeliydi. Yeni uygulamada ise bakanlığın web sayfasında yer alan “e-işlemler” isimli uygulamaya kayıt olunması gerekmektedir. BİLGE sistemine giriş yapılan şifre ile de uygulamaya giriş yapılabilir.

Elektronik ortamda beyanın yapılması ve uçaktan indikten sonra aşağıda fotoğrafı bulunan kırmızı kapıdan devam edilmesi gerekir. Kırmızı kapı yolcu yanındaki eşyanın “beyana tabi olduğunu” ifade etmektedir. Yeşil kapıdan ilerlenmesi durumunda beyana tabi eşyanın bulunmadığı anlamı çıkmaktadır.

Linke buradan ulaşabilirsiniz

Uygulamaya giriş yaptıktan sonra “Yolcu Beraberi Numune, Sergi ve Fuar Eşyası Beyan Formu” doldurulacaktır. Bu formun eşyayı Türkiye’ye getirilmeden önce doldurulmuş olması gerekir. Form doldurulurken eşyanın faturası ve ithalatçı firmanın çalışanı olduğunu göstermek üzere SGK belgesinin sisteme yüklenmesi gerekir.

Birden fazla farklı cins eşyanın numunelik eşya ve model olarak getirilmesi durumunda, her cins eşya ayrı bir satır olarak Form’a kaydedilmelidir.

Görsellerle anlatmak gerekirse; 

Sisteme kaydolmak bir hayli basit ve kısa sürede gerçekleştirilebiliyor. Kayıt esnasında beyan edilen mail adresine gelen linkten hesabın aktivasyon işlemi gerçekleştirilmelidir. Hesap aktif edildikten sonra aşağıdaki menüden “Türkiye’ye getirilen eşya” sekmesi açılmalıdır.

Daha sonra “Beyan Oluştur” kısmına tıklanmalı ve aşağıdaki gerekli kısımlar doldurulmalıdır. Birden fazla farklı cins eşyanın numunelik eşya ve model olarak getirilmesi durumunda, her cins eşya ayrı bir satır olarak Form’a kaydedilir

Eşyanın faturası ile ithalatçı firmanın çalışanı olduğunu göstermek üzere SGK belgesinin aşağıda görülen kısımdan sisteme yüklenmesi gerekmektedir.

Numuneler Gümrük Vergisinden Muaf mıdır? 

Numune olarak getirilen eşya gümrük idaresince elektronik ortamda düzenlenen Formdaki bilgiler de dikkate alınarak kontrol edilir.
Yapılan kontrol sonucunda gümrük idaresi eşyanın numune olarak kabul edilebilir olduğuna kanaat getirirse, eşya gümrük vergisinden muaf ithal edilecektir.

Numunelik Eşyanın Taşıması Gereken Özellikler Nelerdir? 

Numunelik eşya, önemli değeri olmayan ve temsil ettiği eşya bakımından siparişte bulunulmak için kullanılabilecek nitelikteki olmalıdır.
Örnek olarak, giyim üzerine faaliyet gösteren ve iş hacmi yüksek bir firmanın 20 tane tshirt veya gömlek getirmesi uygun görülebilir. Ancak getirilen eşyanın başlı başına ticari miktarda olduğu anlaşılırsa numune kapsamında işlem tesis edilmeyebilir.

(3) Numunelik eşya ve model deyimi, belli bir tür eşyayı temsil eden ve sunuş şekli ve miktarı belli bir tür veya nitelikteki eşya için sipariş vermekten başka bir amaç için kullanılması mümkün olmayan her türlü madde veya örnek anlamına gelir.”

Bunun yanında gümrük idareleri numune kapsamı getirilen eşyanın ticari olarak kullanılmaması için önlem alabilir. Gümrük idareleri yırtma, delme veya açık ve sabit bir şekilde işaretleme ya da herhangi başka bir işlem yoluyla kalıcı olarak kullanılmasını önleyici tedbirleri almaktadır.

Eşya Numune Olarak Beyan Edilmiş ve Bu Tespit Edildi Cezai Risk Var mıdır?

Uçaktan indikten sonra beyana tabi eşyanın olmasına (ticari miktar ve mahiyette) rağmen yeşil kapıdan ilerlenmesi ve bunun tespit edilmesi durumunda Kaçakçılık Kanunu uyarınca işlem tesis edilir. Bunun yanında Gümrük Kanunu’nun 235. Maddesi uyarınca eşyaya ait gümrük vergilerinin iki katı alınır. Ancak Kaçakçılık hükümleri uyarınca işlem tesis edildiği için eşya teslim edilmez.  ve eşya sahibine teslim edilir. Gümrük vergileri ödenmediği takdirde, eşya gümrüğe terk edilmiş sayılır.

Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na göre bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası riski mevcuttur.

Yine yeşil kapıdan geçilmesi ve beyana tabi eşyanın tespit edilmesi durumunda Gümrük Kanunu’nun 235. Maddesi uyarınca eşyaya ait gümrük vergilerinin iki katı alınır ve eşya teslim edilir. (Ticari miktar ve mahiyette değilse)