Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
05.03.2022

Bugün eşyanın tesliminden önce yapılacak düzeltme taleplerine ilişkin ceza uygulamasını incelemek istiyorum.

Düzeltme talebine ilişkin mevzuat

Gümrük Yönetmeliği’nin 121. maddesinde;

– Sarı ve yeşil hatta, eşyanın teslimine kadar beyan edilen eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden önce beyannamede düzeltme yapılmasına izin verileceği ve herhangi bir cezai işlem uygulanmayacağı,

– Kırmızı hatta ise eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden önce düzeltme talebinde bulunulması halinde fark verginin %30'u oranında ceza uygulanacağı,

hükmediliyor. Buradaki kritik konu başka bir eşyanın beyanı sonucunu doğurmaması şerhidir. Yani düzeltme talebi başka bir eşyanın beyanı sonucunu doğurmamalı.

Gümrük Yönetmeliği’nin 121/1. maddesine göre başka bir eşya ifadesinden, tarife alt pozisyonu değişen, değişmemesi durumunda ise her türlü vergi ile ek mali yükümlülüğün ad valorem usulde oran veya spesifik usulde miktarına ve/veya ticaret politikası önlemine ilişkin faydalanılacak hak ve menfaatlerde farklılık gösteren eşya anlaşılmaktadır.

Buna göre;

1) Düzeltme talebine konu eşyanın GTİP’inin ilk 6 rakamı değişiyorsa ceza uygulanacaktır.

2) GTİP’in ilk 6 rakamının değişmemesi durumunda ise vergi, ticaret politikası önlemlerinde, faydalanılacak hak ve menfaatlerde farklılık varsa ceza uygulanacaktır.

Ben, başka bir eşyanın beyanı sonucunu doğurmaması kaydıyla şeklindeki sınırlamadan, sadece GTİP değişikliğine özgü bir kısıtlama olduğunu anlıyorum. O zaman bunun dışında kalan düzeltme taleplerine ceza uygulanmamalıdır.

Peki Ceza Uygulanmayacak Haller Neler Olabilir?

Kişisel görüşüme göre aşağıdaki konularda yapılacak düzeltme taleplerine ceza uygulanmamalı. Örnekler tabi ki de çoğaltılabilir.

– Kıymete ilişkin hatalar (döviz cinsi hatası, ardiye, navlun farkları, takdim tehir hataları, fatura dip toplamının görülmemesi, ilave fatura çıkması vs)

– Vergi oranlarında yapılan hatalar (KDV, ÖTV oranı hatası vs)

– Yanlış belge kullanımı ( Tedarikçi beyanı kullanılacak yerde menşe şahadetnamesi kullanılması, menşe belgesi yerine menşe şahadetnamesi sunulması vs)

– Muafiyet kodu seçiminde hatalar (Yatırım teşvik kapsamında olmayan mal için YTTSV muafiyeti seçilmesi, KKDF’ye tabi olan mal içim KKDFM seçilmesi, ÖTV’ye tabi mal için ÖTV 2 muafiyeti seçilmesi, dampinge karşı vergiye tabi eşya için DKVMF muafiyeti seçilmesi, 3 yılı aşarak geri gelen eşyaya geri gelen eşya muafiyeti seçilmesi vs)

– Miktar hataları (kilo esaslı dampinge karşı vergi olan bir eşyada miktarın eksik beyan edilmesi vs.)

Not: Eşyanın tesliminden önce sonra farketmez, uyumlu mükellefi teşvik etmek adına idari tespit öncesinde yapılan herhangi bir düzeltme talebine hiç bir şekilde ceza uygulanmaması gerektiğine inanıyorum.  İdari tespit de müzekkere, tutanak, iç yazışma, rapor, analiz sonucu gibi belgelerdir.