Muharrem DUYMAZ, Gümrük ve Ticaret Eski Müfetttişi
27.08.2020

  • İthalatta yerinde gümrükleme izni nedir?

İthalatta yerinde gümrükleme, eşyanın ithalat gümrük idaresine getirilmeden giriş gümrük idaresinden doğrudan firmanın kendi tesislerine sevk edilmesi ve ithal işlemlerinin bu tesislerde yapılmasıdır.

  • İznin şartları nelerdir?

– YYS-1 Statüsüne sahip olmak

– 500.000 Euro teminat vermiş olmak

– Depolama, boşaltma ve numune için gerekli teçhizat ve donanım olması

– Tartım düzeneğinin olması

  • Bu şartlara ilave olarak başka şartlar istenmekte midir?

Bu şartlara ilave olarak millileşmemiş eşyanın (ithalat vergileri ödenmeyen eşya) yerinde gümrükleme işleminin yapılacağı tesiste; Güvenli Depolama Alanı bulunması gerekir.

Bu alan, ithalat eşyasının araçtan boşaltılarak konulacağı ve eşyanın ithaline ilişkin işlemler tamamlanıncaya kadar bulundurulacağı uygun bir muayene ve sevkiyat alanından oluşan, kesintisiz güç kaynağına bağlı, araç tanımlama ve insan kimlik tespiti yapmaya imkân verecek çözünürlükte kamera sistemi ile alana giriş çıkış yerleri de dâhil olmak üzere yirmi dört saat kesintisiz olarak izlenen, giriş çıkışları kayıt altında tutulan ve yeterli aydınlatma düzenine sahip, eşyayı her türlü dış etken ve müdahalelerden koruyacak şekilde yapılmış kapalı alanlardır.

  • Güvenli Park Alanı, bazı eşyaya özgü olarak belli şartlarda bulunması gerekir.

Güvenli Park Alanı: Güvenli depolama alanı ile aynı özelliklere sahip ancak kapalı olma zorunluğu bulunmayan alandır. Güvenli Park Alanı, şirketinizin eşyasına özgü olarak belli şartlar bulunması halinde zorunlu tutulmaktadır. Bu durumlar şu şekildedir;

– Ağırlığı, boyutları veya niteliği bakımından kapalı bir alanda muhafazası mümkün olmayan eşyanın getirildiği taşıttan boşaltıldıktan sonra ithal edilecek olması,

– Eşyanın ithalat işlemleri tamamlanıncaya kadar getirildiği konteyner içerisinde bekletilerek ithal edilecek olması,

– İthal edilecek eşyanın, 48 saat içerisinde getirildiği taşıttan boşaltılmadan ithal edilecek olması.

– İthalatta yerinde gümrükleme izni alınan tesiste, 1 yıl kamera kaydı yapılarak saklanması gerekmektedir.

  • Peki YYS-1’in şartları nelerdir?

Şirketiniz; YYS-1 için, iki şarttan birini sağlanmalı ve buna göre Bölge Müdürlüğüne başvuru yapılmalıdır.

– İmalatçı olmak + 5 milyon USD ihracat + 50 işçi

– İmalatçı + 10 milyon USD ihracat

  • Getirdiği avantajlar nelerdir?

– Gümrük işlemleri tesisinizde gerçekleştiği için şirketinizin maliyetlerinizi düşürür.

– Üretim faaliyetine hızlı bir şekilde ürün tedarik ederek zaman kaybınızı önler.

– Bu eşyanın gümrüklenmesi için, gümrük idaresinde olduğu gibi, millileştirilmesi için 20 gün süre tanınır. Bu da şirketinize finansman kolaylığı sağlar.

– Eşyanız yeşil hatta değil de kırmızı hatta işlem görecek olması halinde 3 saat (3 saat daha uzatılabilir) içerisinde tesisinize gelmek zorunda olduğu için işlemlerinizi hızlandırır.

  • Şirket grup ithalatçıları bu izni alabilir mi?

Şirket grup ithalatçıları; YYS sahibi olup, ithalatta yerinde gümrükleme izni alarak, grup imalatçılarının tesislerinde bu izni kullanabilirler.

Bunun için, grup ithalatçısı tarafından gerçekleştirilen ithalatın en az %60’ının grup imalatçılarının üretiminde kullanılan eşyanın ithalatı olduğunu gösterir YMM raporunun ibraz edilmesi gerekir.

  • Şirketiniz İthalatta Yerinde Gümrükleme İznine sahipse, İzinli Alıcı Yetkisini kullanabilir mi?

İthalatta yerinde gümrükleme iznini haiz YYS sahibi kişilere, doğrudan izinli alıcı yetkisi verilir. Bu işlemi; transit rejimine tabi eşyayı varış gümrük müdürlüğüne sunmadan şirketinize ait tesislerde teslim almak ve transit işlemlerini bu yerlerde sonlandırmak zorunludur.

Ayrıca bu kapsamda işlem;

– Yalnızca ithalatta yerinde gümrükleme izni alınan firmanıza ait tesislerde yapılabilir.

– Eşyanın alıcısının izin sahibinin kendisinin olması ve eşyanın ithaline ilişkin beyanın, şirketiniz tarafından ithalatta yerinde gümrükleme izni tesisleri için verilmiş olması gerekir.

– İzin sahibinin iştigal alanıyla sınırlı olan eşya için işlem yapılabilir.

  • Taşıma aracında ithalatta yerinde gümrükleme izni sahibinin eşyasına ait birden fazla transit beyanı bulunuyorsa işlemler nasıl gerçekleştirilir?

Bu durumda, tüm transit beyanlarının ithalatta yerinde gümrükleme izni sahibinin tesisinde sonlandırılması gerekir. Ancak bu transit beyanları arasında, ithalatta yerinde gümrükleme tesisinin bağlı bulunduğu gümrük idaresi varışlı olmayan transit beyanlarının bulunması halinde, bu araçta bulunan hiçbir transit beyanına ilişkin ithalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında işlem yapılamaz.

  • İthalatta yerinde gümrükleme izni için ne kadar teminat verilmesi gerekir?

İznin şartları arasında sayıldığı üzere, 500.000 Euro nakit teminat veya teminat mektubu verilmesi gerekmektedir.

  • Götürü teminatımız olması halinde yine teminat vermek zorunlu mudur?

Götürü teminat yetkisine sahip olması ve 2 milyon Euro tutarında teminat vermiş olması durumunda, tekrar bir teminat vermeye gerek bulunmamaktadır. Bu durumda talep edilen 500 bin Euro teminat verme koşulu karşılanmış sayılır.

  • İthalatta yerinde gümrükleme izinin yeni bir tesiste veya yerinde gümrükleme izni olmayan bir tesiste yapılmak istenilmesi durumda ne yapmak gerekir?

İzin sahibi tarafından ithalatta yerinde gümrükleme izninde belirtilmiş tesislerin dışında başka bir tesiste ithalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında işlem yapılmak istenilmesi halinde, bu tesislerin izin kapsamına dahil edilmesi için Bölge Müdürlüğüne başvuruda bulunulur.

  • Yerinde gümrükleme izni kapsamında bildirilen tesisin artık kullanılmayacak olması durumunda ne yapılması gerekir?

İthalatta yerinde gümrükleme izninde belirtilmiş tesisin artık kullanılmayacak olması durumunda, bunun için Bölge Müdürlüğüne bildirim yapılarak kapsamdan çıkarılması gerekir.

  • İthalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında ithali yapılamayacak eşyalar nelerdir?

– İthali veya transiti yasaklanmış veya kısıtlanmış eşya

– İthali belli kuruluşlara bırakılan eşya

– Laboratuvar tahliline tabi eşyalar (Dökme gelen mineral yakıtlar, işlenmiş tarım ürünleri, tarifesi belirlenemeyen eşyalar)

– ÖTV (I) sayılı Liste kapsamındaki eşya

– İhtisas gümrüğü uygulamasına tabi eşya

– İzin sahibinin iştigal alanı dışındaki eşyası

– Bakanlıkça belirlenecek diğer eşya

Yerinde gümrükleme izninde gümrük idaresinin yapacağı işlemleri ne kadar sürede gerçekleştirir?

– Firmanın eşyasının izin kapsamındaki tesise ulaşması ile birlikte, gümrük idaresine yapılan varış bildiriminden itibaren 15 dakika içerisinde gümrük idaresince risk analizi yapılır.

– Bu süre sonunda gümrük idaresince boşaltma izni verilir (taşıt üstü işlem yapılmayacaksa) ve eşya güvenli depolama alanına alınır.

– Eşya güvenli depoya alındıktan bir süre sonra ithal edilmek istenirse, beyanname tescil işleminin yapılması ve eşyanın ithalata hazır olduğunun bildirilmesi halinde, gümrük idaresi bu bildirim yapılmasından itibaren kontrol türünü (yeşil hat/kırmızı hat) en geç 2 saat içerisinde bildirmesi gerekmektedir.

– Eşyanızın Kırmızı Hatta işlem görecek olması halinde, gümrük idaresince azami 3 saat içerisinde muayene işlemine başlanması gerekmektedir. Bu süre 3 saate kadar uzatılabilmektedir.

  • Güvenli depolama ve güvenli park alanı hem ithalatta hem de ihracatta yerinde gümrükleme izni kapsamında kullanılabilir mi?

İthalat ile ihracat eşyasının birbirine karışmaması için gereken bütün önlemlerin alınmış olması kaydıyla, bu alanlar her iki izin kapsamındaki yapılacak işlemler için kullanılabilir.

  • Grup firmaları güvenli depolama alanı ve güvenli park alanını ortak kullanabilirler mi?

Aynı tesis içerisinde yerleşik olan birden fazla grup imalatçısı, her birinin ithalatta yerinde gümrükleme iznine sahip olması koşuluyla, o tesis içeresinde bulunan güvenli depolama alanı veya güvenli park alanlarını ortak bir şekilde kullanabilirler.

  • Şirketinizin C Tipi antreposu bulunması halinde bu alan güvenli depolama alanına dönüştürülebilir mi?

Şirketinize veya YYS sahibi grup imalatçınıza ait C tipi antreponun, güvenli depolama alanına dönüştürülmek istenilmesi halinde, bunun için Bölge Müdürlüğüne dilekçe ile başvuru yapılması gerekmektedir. Yani C tipi antreponun güvenli depolama alanına dönüştürülmesi mümkündür

  • Taşıma işlemini gerçekleştiren nakliye firması YYS belgesine sahip olmalı mıdır? İzin kapsamında taşıma işlemini kimler yapabilir?

21.02.2020 tarihinde yönetmelikte yapılan değişiklikle, ithalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında taşınacak eşya için, taşıyıcının YYS sahibi olması (izinli alıcı yetkisine sahip nakliye firması) zorunluğu kaldırılmıştır. Yani taşıyıcı firmanın YYS sahibi olmasına gerek bulunmamaktadır.

Taşıma işlemi, herhangi bir nakliyeci firması aracığıyla gerçekleştirebilir.

  • Bu izin alınırsa her sevkiyat işleminde kullanmak zorunlu mudur?

İzni istediğiniz sevkiyat işleminde kullanabilirsiniz. Her sevkiyatta bu işlemin yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

  • Başvuru nasıl yapılacaktır?

İthalatta yerinde gümrükleme izninin talep edilmesi durumunda;

– Ek-1/A’da yer alan başvuru formu,

– Ek-2’de yer alan soru formu,

– Ek-1/F’de yer alan ithalatta yerinde gümrükleme izni için başvuru formu,

İle söz konusu sertifikayı düzenlemiş olan bölge müdürlüğüne başvurulur.

Hazırlayan: Muharrem Duymaz / YYS Uzmanı / Denetçi

Detaylı bilgi için: muharrem@sezaikaya.com / www.sezaikaya.com