Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi

2014/18 sayılı Genelgeye göre ithalatta gümrük idaresine yurtiçinde düzenlenmiş (ör. antrepoda devredilen eşyaya ilişkin fatura, Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce yolda satılan eşyaya ilişkin fatura) faturalar ibraz edilebilmektedir.

Bu noktada, yurt içi faturada KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı hususu özellik arz eden bazı konular üzerinden tartışılması gereken bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.

— Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce yolda satılan eşya için düzenlenen faturada KDV hesaplanırsa, söz konusu eşya için bir de gümrük beyannamesi üzerinde KDV hesaplanacak ve vergi mükerrerliği söz konusu olacaktır. Ancak burada hemen belirtmek gerekir ki, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1 ve 6. maddelerine göre faturada KDV hesaplanabilmesi için malların Türkiye’de bulunması gerekmektedir. Bu durumda Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce yolda satılan eşya için düzenlenen faturada KDV hesaplanmamalıdır.

— Tartışılması gereken bir diğer konu ise, tamirat amacıyla yurtdışına gönderilen eşyanın tamirat faturasını Türkiye’deki firmanın/şubenin düzenlemesinde KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı hususudur. Burada da KDV hesaplanması gerektiği ileri sürülürse, hariçte işleme kapsamında gönderilen eşyanın tamirat bedeli üzerinden gümrükte vergiler hesaplanacağından KDV mükerrerliği doğacaktır. Ancak, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 6. maddesinde hizmetin Türkiye’de ifa edilmesi veya hizmetten Türkiye’de faydalanılması halinde KDV hesaplanması gerektiği belirtilmektedir. Buna göre, yurtiçinde düzenlenen faturada KDV hesaplanmamalı, hesaplanmış olması halinde vergi mükerrerliğinin önüne geçmek adına gümrükte KDV tahsil edilmemelidir.

Zira, özellikle son yıllarda, royalti ödemelerinde olduğu gibi mükerrer KDV tahakkukunun ortaya çıktığı durumlarda gerek gümrük idaresinin genelgelerinde gerekse de mali idarenin özelgelerinde bu eğilim sezilmektedir.