Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
14.03.2020

İhraç edilen eşyanın geri geldiği durumlarda ihracat beyannamesi ibraz edildiğinde Gümrük Kanunu'nun 168. maddesi kapsamında her tür vergiden muafiyet söz konusu olmalıdır. ATR, menşe şahadetnamesi gibi belgeler istenmemelidir. Zira 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 168. maddesi aşağıdaki şekildedir.

“MADDE 168- 1. Serbest dolaşımda bulunan eşya, Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dâhil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasındanihraç edildikten sonra üç yıl içinde yeniden serbest dolaşıma girmesi halinde ve beyan sahibinin talebi üzerine, ithalat vergilerinden muaf tutulur. Üç yıllık süre, beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle uzatılabilir.”

Görüldüğü gibi fıkra metni “serbest dolaşımda bulunan eşya” ifadesiyle başlıyor. Bu ifadeye göre eşya zaten serbest dolaşımdadır, dolayısıyla her tür vergiden muafiyet olmalı ve A.TR, menşe şahadetnamesi gibi belgeler istenmemelidir. Yalnızca, ihracat nedeniyle yararlanılan teşvik ve parasal yardımlar iade edilmelidir.

Bunlar benim düşüncem. Ancak, menşe şahadetnamesi, ATR gibi belgeler getirilmeyince İGV, EMY ve gümrük vergisinin ödenmesinin istendiği olabiliyor. Benim görüşüm ihracat beyannamesinin bu tür vergilerin ödenmemesi için yeterli olduğu yönünde…

Not: Hariçte işleme rejimi kapsamında tamir maksatlı yurtdışına gönderilen eşyalar da geri geldiğinde ihracat beyannamesinin yeterli olduğunu ATR, menşe şahadetnamesi, tedarikçi beyanı gibi belgelerin istenmemesi gerektiğini düşünüyorum. Düşüm yöntemine göre vergilendirmenin yapıldığı ve yapılan işçilik nedeniyle eşyanın menşeinin değiştiği durumları burada farklı düşünmek gerek….