Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
08.09.2020   

Yazımızın konusunu Covid-19 salgını nedeniyle ihracat bedellerinin getirilememesi oluşturmaktadır.

Covid-19 Mücbir Sebep Midir?

Gümrük mevzuatında salgın hastalıklar mücbir sebep olarak görülmesine karşın Covid-19 salgını ihracat bedellerinin getirilmesine ilişkin 2018-32/48 sayılı Tebliğ’de mücbir sebep halleri arasında sayılmamıştır.

2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 9/1. maddesine göre mücbir sebep kabul edilebilecek haller aşağıdadır.

a) İthalatçı veya ihracatçı firmanın infisahı, iflası, konkordato ilan etmesi veya faaliyetlerini daimi olarak tatil etmesi, firma hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmesi, şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,

b) Grev, lokavt ve avarya hali.

c) İhracatçı veya ithalatçı memleket resmi makamlarının karar ve işlemleri ya da muhabir bankaların muameleleri dolayısıyla hesapların kapatılmasının imkânsız hale gelmesi.

ç) Tabii afet, harp ve abluka hali.

d) Malların kaybı, hasara uğraması veya imha edilmesi.

e) İhtilaf nedeniyle dava açılması veya tahkime başvurulması.

Haklı Durumlar

Covid-19 salgını mücbir sebep sayılmadığı için haklı durum olarak değerlendirilebilecektir.

2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 9/3. maddesine göre mücbir sebep halleri dışında kalan, ancak bedel getirme süreleri içerisinde ihracat bedelinin yurda getirilmesine engel olan ve resmi kayıtlarla tevsik edilebilen durumlar Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi Dairesi Müdürlüklerince haklı durum olarak değerlendirilebilir.

Mücbir sebep halleri dışında kalan haklı durumların varlığı halinde, hesapların kapatılmasına ilişkin altı aya kadar olan ek süre talepleri, firmaların haklı durumu belirten yazılı beyanına istinaden üçer aylık devreler halinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce, altı aylık süreden sonraki ek süre talepleri Bakanlık tarafından incelenip sonuçlandırılır.

2018-32/48 sayılı Tebliğ’e dayanılarak çıkartılan TCMB Genelgesinin 27/2. maddesine göre de, mücbir sebep halleri dışında kalan haklı durumların varlığı halinde, hesapların kapatılmasına ilişkin altı aya kadar olan ek süre talepleri, firmaların haklı durumu belirten yazılı beyanına istinaden üçer aylık devreler halinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce, altı aylık süreden sonraki ek süre talepleri Bakanlık tarafından incelenip sonuçlandırılır.

Bu durumda, Covid 19 salgını haklı durum olarak değerlendirilebilecek ve vergi dairesi müdürlüğü/başkanlığınca ek süre verilebilecektir.

Tavsiye

Covid 19 salgını nedeniyle 180 günlük süre içerisinde ihracat bedeli getirilemeyecek ise, 2018-32/48 sayılı Tebliğ’e dayanılarak çıkartılan TCMB Genelgesinin 27/2. maddesi çerçevesinde vergi dairesinden ek süre alınması ve alınan yazının bankaya sunulması tavsiye edilmektedir.