Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi

16.11.2023

4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 202. maddesi uyarınca, transit, antrepo, geçici ithalat, dahilde işleme, kıymet araştırması, geçici depolama statüsü gibi durum ve rejimlerde, gümrük vergilerinin ve diğer amme alacaklarının ödenmesini sağlamak üzere teminat verilmesi gerekmektedir. Bu teminat söz konusu vergiler ve diğer amme alacakları tutarı kadar yükümlü veya yükümlü olması muhtemel kişi tarafından verilmektedir.

Toplu ve götürü teminat türleri Gümrük Yönetmeliği’nin 493. maddesinde yer almaktadır.

Toplu Teminat

Toplu teminat sisteminde, bir kişinin bir gümrük idaresine her türlü gümrük işlemlerine ilişkin vermiş olduğu teminat, o kişinin o gümrük idaresindeki transit rejimi hariç bütün gümrük işlemleri için kullanılabilmektedir.

Takip edilebilir olması halinde söz konusu teminat diğer gümrük idarelerinde de geçerli olabilmektedir.

Toplu teminatta düşüm olduğu için yani teminatın ilişkilendirildiği gümrük işlemindeki vergi kadar teminattan eksilme olduğu için teminatın yetersiz kaldığı durumlar söz konusu olabilecektir.

Götürü Teminat

Götürü teminat sisteminde, gümrük yükümlülüğü gerektiren veya gerektirebilecek birden fazla işlem için Bakanlıkça belirlenecek şartları taşıyanların talebi üzerine, gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımlardan her biri için ayrı ayrı teminat verilmesi yerine, transit rejimi hariç tüm işlemleri kapsayacak bir teminat verilebilir.

Götürü teminat uygulamasından;

– Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına veya onaylanmış kişi statü belgesine sahip yükümlüler,

– Gümrük Yönetmeliğinin 527. maddesinde gösterildiği üzere metrekare başına yapılan hesaplama uyarınca antrepo işleticileri,

Yararlanabilir

Götürü teminat, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun ekindeki (I) sayılı listede yer alan eşyaya ilişkin kamu alacakları hariç, eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin tüm kamu alacakları için geçerlidir.

Bu teminat türünde herhangi bir düşüm işlemi olmadığından teminatın yetersiz kalması gibi bir durum söz konusu olmayacaktır.

Götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilecek teminat tutarı bir önceki yılda gümrük işlemleri nedeniyle teminat konusu olan toplam değerin % 10’udur. Ancak;

– Teminatın dahilde işleme rejimi kapsamındaki eşyayı da içermesi halinde 250.000 Avro, dahilde işleme rejimi dışındaki gümrük işlemlerini kapsaması halinde ise 75.000 Avro’dan az olamaz.

– Teminatın 2.000.000 Avro’yu aşmayan tutarda verilmesi mümkündür.