Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi

İthal edilen eşyanın ihracatçının fabrikasından çıkışından ithalatçının deposuna girişine kadar geçen süre zarfında muhtelif giderler yapılır. Bunlar genel hatlarıyla aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

  • İhracat Limanına Taşıma
  • İhracat Limanında Boşaltma ve Depolama
  • İhracat Limanında Yükleme
  • İthalat Limanına Taşıma
  • Sigorta
  • İthalat Limanında Boşaltma ve Depolama
  • İthalat Limanında Araca Yükleme
  • İthalat Gümrük Vergileri
  • Varış Noktasına Taşıma

Uluslar arası teslim şekillerine göre, bu giderlerden bazılarına ithalatçı bazılarına da ihracatçı katlanmakta ve ithalatçılar tarafından ödenen bazı giderlerin gümrük beyannamesi üzerinde beyan edilmesi söz konusu olmaktadır.

Bu durumda, serbest dolaşıma giriş beyannamesi üzerinde beyan edilen ve muhasebeleştirilen giderler aşağıdaki şekilde formüle edilebilir.

(=) Exworks Bedel

(+) İhracat limanına taşıma 

(=) FOB Bedel

(+) Yurtdışı nakliye
(+) Sigorta
(+) Yurtdışı yükleme ve elleçleme giderleri

(=) CIF Bedel

(+) Yurtdışı (Gözetim, alıcının sağladığı aksam parça, kalıp, royalti vs)

(=) Gümrük Kıymeti

(+) Vergi, resim, harç, fon (ÖTV Hariç)
(+) Yurtiçi giderler (Tescil öncesi ardiye, tahmil, tahliye giderleri vs.)

(=) ÖTV Matrahı

(+) ÖTV[1]

(=) KDV Matrahı

(+) Yurtiçi nakliye
(+) Gümrük müşaviri ödemesi,
(+) Beyannamenin tescil tarihinden sonra yapılan yurtiçi giderler
(+) Mal işletme stokuna girene kadar oluşan kur farkları

(=) Malın Maliyet Bedeli[2]

 

[1] Burada ithal edilen eşyanın gümrük idaresince tahsil edilen ÖTV’ye tabi olduğu varsayılmıştır. Şayet ithale konu eşya ÖTV’ye tabi değilse veya ÖTV gümrük idaresince tahsil edilmeyecekse söz konusu unsur formülden çıkartılabilir.ÖTV'nin gümrük idaresince tahsil edildiği eşyaların neler olduğunu görmek için İTHALATTA ÖTV – (Konu, Matrah ve Vergilendirme Zamanı) başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

[2] Muhasebeciler açısından malın maliyet bedeli.