Cihan KÖKTAŞ, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
14.06.2021

09.06.2021 tarihinde yayımlanan 7326 Sayılı Bazı Alacakların Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun kapsamında gümrük alacakları da yapılandırmaya dahil edilmiştir.

Kanun, 30 Nisan 2021 tarihinden (bu tarih dahil) önce oluşan gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri ve gecikme zammı alacaklarını kapsamaktadır.

1- Kesinleşmiş Alacaklar:

Yapılandırma kapsamına giren gümrük vergileri ile birlikte, bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i amme alacakları iptal edilerek bunun yerine 09.06.2021 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplama yapılacaktır.

Gümrük vergileri ile bu vergiler için Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan tutarın ödenmesi halinde aşağıda belirtilen yapılandırmadan yararlanılabilecektir.  

  • Asla bağlı olarak kesilen idari para cezalarının tamamı silinecektir.
  • Gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş idari para cezalarının % 50’si silinecektir.
  • Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının % 70’i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i amme alacaklarının tamamı silinecektir.

GÜMRÜK ALACAĞININ KESİNLEŞMESİ

GECİKME FAİZİ vs GECİKME ZAMMI

2- Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklar

Kesinleşmemiş alacaklarda; alacağın bulunduğu safhaya göre değişen farklı yapılandırma planları bulunmakladır.

Gümrük vergileri ile bu vergiler için Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan tutarın ödenmesi halinde aşağıda belirtilen yapılandırmalardan yararlanılabilecektir. 

İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda, tahakkukun %50 si ile cezaların tamamı silinecektir. 

İlk derece mahkemesi tarafından terkine  ilişkin (mükellef lehine) karar verilmesi halinde gümrük vergilerinin % 90’ı ile cezalarının tamamı silinecektir.

İlk derece veya istinaf mahkemesi tarafından tasdike veya tadilen tasdikine karar verilmesi halinde terkin edilen gümrük vergilerinin % 90’ı ile cezalarının tamamı silinecektir.

Verilen en son kararın bozma kararı olması halinde gümrük vergilerinin % 50’si ile cezalarının tamamı silinecektir.

En son kararın kısmen onama kararı olması halinde; onanan kısım için gümrük vergilerinin % 90’ı ve idari para cezalarının tamamı silinecektir.

En son kararın kısmen bozma kararı olması halinde; bozulan kısım için gümrük vergilerinin % 50’si ile para cezalarının tamamı silinecektir.

  • Sadece vergi cezalarına/gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarına ilişkin dava açılmış olması

Asla bağlı cezalarda sadece gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarına ilişkin dava açılmış olması halinde oluşan idari para cezalarının tamamı silinecektir.

Asla bağlı olmaksızın kesilen gümrük yükümlülüğüyle ilgili idari para cezalarında aşağıdaki yapılandırma işlemleri uygulanacaktır.

İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda cezaların % 75’i silinecektir.

İlk derece mahkemesi tarafından tarhiyatın terkinine karar verilenlerde cezaların % 90’ı silinecektir.

İlk derece veya istinaf mahkemesi tarafından tarhiyatın tasdikine veya tadilen tasdikine karar verilenlerde tasdik edilen cezaların % 50’si, terkin edilen cezaların ise % 90’ı  silinecektir.

En son kararın bozma kararı olması halinde para cezasının % 75’i silinecektir.

En son kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde; onanan kısmın tasdik veya tadilen tasdike ilişkin karar olması hâlinde tasdik edilen cezanın %50’sinin, terkin edilen cezanın %90’nı, bozulan kısımla ilgili cezanın %75’i silinecektir.

  • Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezaları

İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda cezaların % 85’i silinecektir.

İlk derece mahkemesi tarafından tarhiyatın terkinine karar verilenlerde cezaların % 95’i silinecektir.

En son kararın bozma kararı olması halinde cezaların % 85’i silinecektir.

En son kararın kısmen onama, kısmen bozma kararı olması halinde; onanan kısmın tasdik veya tadilen tasdike ilişkin karar olması hâlinde tasdik edilen cezaların % 70’i, terkin edilen cezaların % 95’i, bozma  kararı olan cezaların  % 85’i silinecektir.

  • Uzlaşma ve itiraz aşamasındaki alacaklar:

Uzlaşma hükümlerinden yararlanmak üzere uzlaşma başvurusunda bulunulmuş olan, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da itiraz sağlanamamış ancak dava açma süresi geçmemiş alacaklar yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecektir.

Söz konusu aşamada olan borçlular uzlaşma talebinden vazgeçmeleri halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecektir. Bu aşamadaki borçlular için kesinleşmemiş alacaklara uygulanacak olan yapılandırma şekli ve oranları uygulanacaktır.

Bununla birlikte, uzlaşmanın sağlanamaması ya da temin edilememesi nedeniyle itiraz aşamasına geçilmiş olan borçlar için ise kesinleşmemiş alacaklar için uygulanan dava açma süresi geçmemiş olan aşamada olan borçlar için geçerli olan yapılandırma hükmü geçerli olacaktır.

Bu durumda; gümrük vergilerine ilişkin tahakkukun %50’si ve cezaların tamamı silinecektir.

3- İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan İşlemler

İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemlerde incelemelere devam edilecek. İncelemeden sonra yapılan tebligatlarda yapılandırmadan yararlanabilecektir. Başvurulması halinde;

  • vergi aslının % 50’si,
  • vergi aslına bağlı cezaların tamamı,
  • vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %75’i,
  • eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş cezaların %85’i

Silinecektir.

4- Kendiliğinden Beyan

Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlara göre tahakkuku ve tahsili gerektiği halde yükümlü tarafından beyan edilmeyen aykırılıkların gümrük idaresinin tespitinden önce kendiliğinden bildirilmesi durumunda, faizlerin ve idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek, sadece vergiler ile Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan faiz tahsil edilecektir.

5- Başvuru Zamanı:

Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; 31/8/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

6- Taksitle Ödeme İmkanı:

Hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler hâlinde ödenebilmekte olup, taksitlendirme yapılması halinde vade süresine göre değişen katsayılar uygulanmaktadır.

Taksitle ödeme imkanından yararlanmak istenmesi halinde ödemenin 30.09.2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) diğer taksitlerini ise bu tarihi takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödenmesi gerekir.

7- Yİ- ÜFE Tutarından İndirim

Hesaplanan tutarın tamamının ilk taksitte ya da ikinci taksitte ödenmesi halinde; hesaplanan Yİ-ÜFE tutarı üzerinden değişik oranlarda indirim uygulanmaktadır.

8- Daha Önceki Yapılandırmalardan Yararlananların Durumu:

Bu Kanun hükümleri, 6736 sayılı, 7020 sayılı ve 7143 sayılı yapılandırma kanunlarına ilişkin hükümlerine göre bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacaklar hakkında uygulanmaz.

6183 sayılı Kanun ve diğer kanunlar uyarınca tecil edilmiş ve bu tecil şartlarına göre ödeme yapanlar, kalan taksit tutarları için talep etmeleri hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilirler.

Aynı şekilde, 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna göre yapılandırılan borçlar için ödemeleri devam eden borçlular, talep etmeleri hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilir.

Okuma tavsiyesi: Vergi aslına bağlı olan ve olmayan cezaları görmek için GÜMRÜK CEZALARINDA ZAMANAŞIMI başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.