Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
26.08.2021

Bugünlerin popüler konusu.. ABD menşeli eşyalar için uygulan EMY kararı eki GTİP listesinde bulunan beyannamelerden menşe şahadetnamesi sunulmayanlara cezalar geliyor. Aslında 24.05.2019 tarihinde Gümrük Yönetmeliği'nin 38. maddesinde yapılan değişiklik geriye yürütülerek bu cezalar yazılıyor.

Hukuki güvenlik ilkesi kural olarak yasaların geriye yürütülmemesini gerekli kılar. “Yasaların Geriye Yürümezliği İlkesi” uyarınca yasalar kural olarak yürürlük tarihlerinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanmak üzere çıkarılırlar. Yürürlüğe giren yasaların geçmişe ve kesin nitelik kazanmış hukuksal durumlara etkili olamaması hukukun genel ilkelerinden "‘Kazanılmış Hakların Korunması” ilkesinin gereğidir.

Anayasa’nın 2. maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden biri olan “Belirlilik İlkesi” yükümlülüğün hem kişiler hem de idare yönünden belli ve kesin olmasını, yasa kuralının ilgili kişilerin mevcut şartlar altında belirli bir işlemin ne tür sonuçlar doğurabileceğini makul bir düzeyde öngörmelerini mümkün kılacak şekilde düzenlenmesini gerekli kılar. Esas olan, muhtemel muhatapların mevcut şartlar altında belirli bir işlemin ne tür sonuçlar doğurabileceğini öngörmelerini mümkün kılacak bir normlar bütünlüğünün varlığıdır.

Hasılı, 24.05.2019 tarihinden sonra yürürlüğe girmiş hükümlerin geçmişe yürütülerek ek tahakkuk ve ceza kararı uygulanması “normların geriye yürümezliği” ve “belirlilik” ilkelerine aykırıdır.