Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
Son Güncelleme 02.06.2020

Dahilde işleme izin belgesinin kaldırılma zamanın geldiği anlaşılmaktadır.  Belge alma, belge kapatma, belge revizesi, süre uzatımı gibi kırtasiyeciliği ve bürokrasiyi arttıran prosedürlerden ihracatçılar kurtarılmalıdır. Bunun yerine dahilde işleme rejimi global kullandırılmalı, örneğin, YYS sahibi veya belirli büyüklüğe ulaşmış firmalar hesap dönemi bazında bu rejimden yararlandırılmalıdır.

Bakanlık tarafından;

(Önceki dönemden devir gelen miktar + dönem içi ithal edilen miktar) – (dönem içinde ihraç edilen miktar + sonraki döneme devir edilen miktar) = 0  

Şeklinde basit bir matematiksel denklem aranmalıdır.

Bir kaç dakika düşününce bile bu reformun aşağıdaki faydalarının olacağı ifade edilebilir.

  • Hem Bakanlığın hem de firmaların iş yükü azalacaktır. 
  • Prosedür kaynaklı müeyyideler azalacaktır.
  • Belge süresi sonu yaklaşıyor kaygısı ortadan kalkacaktır.
  • Belge süresi sonu olmayınca kati ithalata dönüştürme gereği ortadan kalkacaktır.
  • Belge süresi sonu olmayınca mecburen yapılan ihracatlar dolayısıyla ödenen TEV’ler söz konusu olmayacaktır.
  • Geri gelen eşyaya isabet eden ihraç edilmemiş olan kısım nedeniyle müeyyide uygulanmayacak, hammadde sonraki döneme devredilebilecektir.
  • Önceden ihracat, eşdeğer eşya gibi konularda yaşanan belirsizlikler nedeniyle müeyyideler uygulanamayacaktır.
  • Sistem kaynaklı hatalar nedeniyle sayılmayan ihracatlara isabet eden hammadde sonraki dönemlere devredilebilecektir.
  • Başka bir belgenin sayısının veya satır kodunun yazılması gibi usül hataları nedeniyle uygulanan müeyyideler sonlanacaktır. (Başka bir belgeye ait satır kodunun yazıldığı durumlarda  ihracat beyannamesinin düzeltme işlemlerinin günler – haftalar aldığı dikkate alındığında konunun önemi bir kez daha anlaşılmaktadır)

Örnekler çoğaltılabilecek olmakla beraber, görüldüğü gibi, bir çok müeyyide nedeninin ortadan kalkması söz konusudur. Bu durumda 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinde hüküm altına alınan ve sadece “rejim ihlali” hallerinde müeyyideler uygulanmalıdır. Rejim ihlalinden de ithal edilen hammaddenin ihraç edilmediği ve yurtta bırakıldığı (değiştirme gibi), vergisi alınmamış bir eşyanın Türkiye’de bırakıldığı durumların anlaşılması gerektiği kanısındayız.