GÖZETİME TABİ MALLARDA MUHASEBE KAYITLARI
Arif AYLUÇTARHAN, Maliye Bakanlığı Vergi Müfettişi
Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
2976 Sayılı Dış Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Bakanlar Kuruluna dış ticaretin ülke ekonomisinin yararına düzenlenmesini sağlamak amacıyla ithalat, ihracat ve diğer dış ticaret işlemleri üzerine vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek mali yükümlülükler konulması ve kaldırılması, bu yükümlülüklere ilişkin esasların tespit edilmesi ve oluşan fonların kullanılması hususunda düzenlemeler yapmaya yetki vermiştir.
Bakanlar Kurulu, Kanun’dan aldığı yetkiye dayanarak, 2004/7304 sayılı İthalatta Gözetim Uygulaması Hakkında Kararı 29.05.2004 tarihli, 25476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlamıştır. Bu Karar’a dayanan Yönetmelik ve Tebliğlerle ithalatta gözetim uygulaması yürütülmektedir.
Gözetim uygulaması bir malın ithalatının yerli üreticilere zarar verecek veya zarar tehdidi yaratacak miktar/veya şartlarda artması halinde, ithalatın, Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca düzenlenecek “Gözetim Belgesi” ile izlenmesine yönelik bir uygulamadır. Bu uygulama ile
– Bazı eşyaların ithali esnasında gözetim fiyatının altında beyan yapılması halinde gözetim belgesi aranmakta, (ki bu durumlarda genellikle beyan sahipleri eşyanın bedelini gözetim fiyatına çıkartmayı gözetim belgesi almaya yeğlemektedir)
– Bazı eşyaların ithali esnasında ülke ayrımı yapılmaksızın hangi fiyattan beyan yapılırsa yapılsın gözetim belgesi aranmaktadır.
Bu bağlamda, ithali gözetim fiyatına tabi malların maliyet kayıtları, gümrük idaresine beyan edilen kıymetler üzerinden değil de gerçekte ödenen fiyatlar üzerinden yapılmalıdır. Bir başka ifadeyle, gümrükte ödenen vergiler her ne kadar gözetim fiyatı üzerinden ödense de maliyet kayıtları yapılırken malın satış faturası esas alınmalıdır.
Örneğin; 1.000 USD/ton fiyatından alınan 6911.10.00.00.11 GTİP’li porselenden sofra mutfak eşyası (beyaz olanlar) İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (No: 2004/2) uyarınca 2.500 USD/ton CIF kıymetten beyan edilmiştir. 1 USD = 2 TL.
————————————————- … /.. /..——————————————
153 TİCARİ MALLAR 2.600
153.01 Mal Bedeli 2.000
153.02 Gümrük Vergisi 600
191 İNDİRİLECEK KDV 1.008
102 BANKALAR 1.608
320 SATICILAR 2.000
(Gözetim fiyatına tabi mal ithali)
————————————————- … /.. /..——————————————
Burada görüldüğü gibi, mal bedeli gümrüğe 2.500 USD olarak beyan edilmek ve bu rakam üzerinden vergiler ödenmek durumunda kalınsa da, muhasebe kayıtlarına gerçekte ödenen rakamlar üzerinde kayıt yapılmıştır. Gümrükte ödenen vergilerin hesaplaması aşağıdaki şekildedir.
Gümrük vergisi hesaplaması 2.500 x 2 = 5.000 TL gümrük kıymeti
5.000 x 0,12 = 600 TL gümrük vergisi
KDV hesaplaması 5.000 + 600 = 5.600 TL KDV matrahı
5.600 x 0,18 = 1.008 TL KDV
Not: “Vergi ve Gümrük Mevzuatı Dahil Dış Ticaret Muhasebesi” kitabımızdan alıntıdır.
Yazı Kategorileri
GÜNCEL YAZILAR
- ARACILI İHRACAT – DÖVİZ TAHSİLAT
- TARIM TEBLİĞİ DK1 RAPORU İLE İLGİLİ YORUMUM
- KARGO YOLUYLA İTHALAT – TEMEL KURALLAR
- GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ HİZMET FATURASININ DÜZENLENME TARİHİ
- ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE YAPILAN ROYALTİ ve LİSANS ÖDEMELERİ
- YURTDIŞINDAN SAĞLANAN KREDİLERLE İTHALAT BEDELLERİNİN ÖDENMESİ
- DÜŞÜK VERGİ ÖDEMEK İÇİN MENŞE MÜHENDİSLİĞİ
- ROYALTİ ÖDEMELERİ ve KKDF
- GÖZETİM FARKI – İHTİRAZİ KAYITLA BEYAN – VERGİLERİN GERİ ALINABİLMESİ
- ANTREPODAN TRANSİT TİCARETLERDE HASILATIN KAYDEDİLECEĞİ DÖNEM
- DAHİLDE İŞLEME – SERBEST BÖLGELERE İHRACAT – FASON İŞLEMLER
- BİR SATIN ALMA KARARINDAN ÖNCE GÜMRÜK YÖNÜYLE YAPILMASI GEREKENLER
- KEFALET SİGORTASI ve GÜMRÜKTE TEMİNAT
- İHRACAT BEDELLERİNİ GETİRME ZORUNLULUĞU – MAHSUPLAŞMA
- ÜÇÜNCÜ ÜLKE MENŞELİ EŞYALARDAN, AB MENŞELİ GİRDİLERİN DÜŞÜLMESİ
- BILL TO TÜRKİYE SHIP TO ABROAD
- BANDROL YAPIŞTIRMA ZORUNLULUĞU
- BEYAN, REFERANS FİYATIN ALTINDA KALIRSA
- KAYIT BELGESİ – GTİP DEĞİŞİKLİĞİ
- RUSYA -KKDF – İHRACAT BEDELLERİ
- İTHALAT BEDELİNİN TÜRKİYE’DEKİ HESAPLARA ÖDENMESİ
- TRANSİT REJİMİNDE BEYANDA OLMAYAN EŞYAYA CEZA UYGULAMASI
- BİR ARBİTRAJ FIRSATI : KKDF vs FAİZ
- GÖZETİM – KDV İNDİRİMİ – ÖRNEK
- AĞIRLIKTAN ALINAN VERGİLER ve NET – BRÜT AĞIRLIK