Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
Uğur VURAN, Gümrük Müşavir Yardımcısı

Bu yazımızda A.TR eşliğinde gelen Avrupa Birliği menşeli eşyanın Türkiye’ye ithalinde İGV (ilave gümrük vergisi), EMY (ek mali yükümlülük) ve ADV (anti-damping vergisi) ödenmemesi için sunulması gereken belgeler incelenecektir.

İGV

İthal edilmek istenilen eşya İGV uygulamasına tabi olabilir. 2017/4 Sayılı Tebliğe göre; bir eşyanın A.TR dolaşım belgesi eşliğinde ithalinde;

  • İhracatçı beyanı,
  • Menşe şahadetnamesi,
  • Tedarikçi beyanı, veya
  • Uzun dönem tedarikçi beyanı

İbraz edilmesi halinde İGV alınmamaktadır. Bu belgelerden herhangi birinin ibrazı halinde eşyanın Avrupa Birliği menşeli olduğu kanıtlanmış olacak ve İGV tahsil edilmeyecektir.

EMY - Amerika

Amerika menşeli bazı eşyalardan 2018/11973 sayılı BKK uyarınca EMY tahsil edilmektedir. EMY tahsil edilmemesi için ithal edilmek istenilen eşyanın Avrupa Birliği menşeli olduğunun kanıtlanması adına Gümrük Yönetmeliği’nin 38. maddesi gereği “Menşe Şahadetnamesi” ibraz edilmesi gerekmektedir.

EMY – Muhtelif Ülkeler

Bangladeş, Bolivya, Cape Verde, Endonezya, Hindistan, Kamboçya, Moğolistan, Pakistan, Paraguay, Sri Lanka, Ukrayna ve Vietnam menşeli eşyanın AB ülkeleri üzerinden A.TR dolaşım belgesi eşliğinde ithal edilmesi halinde 2018/11799 sayılı BKK uyarınca telafi edici vergi olarak ek mali yükümlülük tahsil edilmektedir.

Uygulama Tebliği’ne göre yukarıda bahsedilen ülkeler menşeli olmayan eşyaların A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde ithalinde;

  • İhracatçı beyanı,
  • Menşe şahadetnamesi,
  • Tedarikçi beyanı, veya
  • Uzun dönem tedarikçi beyanı

İbraz edilmesi halinde EMY tahsil edilmemektedir. Yukarıdaki belgelerden herhangi birinin ibrazı halinde eşyanın Avrupa Birliği menşeli olduğu ispatlanacak ve EMY tahsil edilmeyecektir.

ADV

Bir çok üründe ADV uygulaması söz konusudur.  İthal edilmek istenilen eşyanın Avrupa Birliği menşeli olduğunun kanıtlanması ve ADV tahsil edilmemesi için Gümrük Yönetmeliği 38. maddesi gereği “Menşe Şahadetnamesi” ibraz edilmesi gerekmektedir.

Tablo

İthal edilmek istenilen eşyanın GTİP'ine göre değişmekle beraber yukarıdaki vergilerden bir veya birkaçı ile karşılaşıldığı durumlar söz konusu olabilmektedir. Birden çok vergi uygulaması ile karşılaşıldığı durumlarda hangi belgenin ibraz edileceği noktasında yaşanan tereddütü gidermek için aşağıdaki tablonun yardımcı olacağı kanaatindeyiz.

Sonuç olarak, yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere Avrupa Birliği menşeli ve İGV, EMY ve ADV uygulamalarından bir veya bir kaçına birden tabi eşyaların bir çoğunda gerekmese de varyasyon dikkate alınarak değerlendirme yapıldığında söz konusu vergilerin tahsil edilmemesi için gerekli olan ortak belgenin “Menşe Şahadetnamesi” olduğu anlaşılmaktadır.

Örneğin, 5407.20.11.90.00 GTİP'te yer alan dokuma brandalarda İGV, ADV ve 2018/11799 sayılı BKK uyarınca EMY uygulaması mevcuttur. Bu durumda eşyanın Avrupa Birliği menşeli olduğunun ispatı için menşe şahadetnamesi ibraz edildiğinde İGV, ADV ve EMY tahsil edilmeyecektir.  

 Not: Güncel mevzuatı kontrol ediniz. Bu yazınının neşredildiği tarihten sonra bir çok değişiklik yapılmıştır.