KUR FARKLARI VE İTHALATTA KDV MATRAHI
Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
04.02.2019
18.01.2019 tarihinde yayımlanan Kanun ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 24/c maddesine “fiyat farkı” ibaresinden sonra gelmek üzere “kur farkı” ibaresi eklenmiştir.
- Peki bu ifade neden eklenmiştir?
KDV Uygulama Genel Tebliği, dahili teslimlerde, bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edildiği işlemlerde, bedelin kısmen veya tamamen vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihten sonra ödenmesi halinde lehine kur farkı oluşan kişinin fatura kesmesini ve KDV hesaplamasını istiyordu. Çünkü Maliye İdaresi kur farklarını vade farkı olarak değerlendiriyordu. Ancak bu uygulama, yargı organları nezdinde kabul edilmeyince, Kanun’un 24/c maddesine kur farkı ifadesi eklendi.
Görüldüğü gibi kur farkı ifadesi, yapılan tarhiyatların yargı organları nezdinde kabul görmesi için Kanun’un 24/c maddesine eklenmiştir. Dolayısıyla yapılan değişikliğin ithalatla, gümrük beyannamesinde beyan edilen KDV matrahı ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Çünkü 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 24. maddesi dahili teslimlerdeki matrahı belirlerken, ithalatta KDV matrahını Kanun’un 21. maddesi tayin ve tespit etmektedir.
İthalatta Kur Farkının KDV Matrahı Karşısındaki Durumu
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 21/c maddesi günümüz itibariyle aşağıdaki şekildedir.
- “Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler”
Bu hükümde yer alan “beyannamenin tescil tarihine kadar” ifadesi 22.07.1998 tarihinden önce “fiili ithalata kadar” şeklindeymiş. Mezkûr değişiklikten önce beyannamenin tescil tarihi ile beyannamenin kapandığı tarih arasında geçen sürede oluşan kur farkları için muayene memurlarınca beyannameye alonj eklenir ve kur farkına isabet eden matraha KDV hesaplanırmış. Ancak 22.07.1998 tarihinde “fiili ithalata kadar” ifadesi “beyannamenin tescil tarihine kadar” ifadesine dönüştürülmüş ve kur farkı ifadesi Kanundaki yerini korumuştur.
- Peki Kanun’un 21/c maddesinde geçen kur farkı ifadesinin uygulamada bir karşılığı var mıdır?
Sorunun cevabını vermek için konuyu tescil öncesi ve tescil sonrası oluşan kur farkları ve tescil öncesi oluşanları da pozitif ve negatif kur farkları şeklinde ikiye ayırarak incelemek gerekir.
1) Tescil Öncesi Oluşan Kur Farkları
a) Pozitif kur farkları
Paranın transfer edildiği tarihten sonra beyannamenin tescil tarihine kadar geçen sürede kurlarda meydana gelen artış nedeniyle ortaya çıkan kur farklarıdır. Günümüz itibariyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 30. maddesi hükmünce beyannamenin tescil tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden hesaplama yapılmakta ve ödemenin yapıldığı tarihten beyannamenin tescil tarihine kadar ortaya çıkan kur artışından kaynaklı farklar doğrudan KDV matrahına girmektedir. Başka bir ifadeyle, zaten gümrük kıymetine giren pozitif kur farkları otomatik olarak KDV matrahına da dahil olmaktadır. Ayrıca beyan edilmesine gerek bulunmamaktadır.
b) Negatif kur farkları
Paranın transfer edildiği tarihten sonra beyannamenin tescil tarihine kadar geçen sürede kurlarda meydana gelen azalış nedeniyle ortaya çıkan kur farklarıdır ve 656 Kambiyo Zararları hesabında muhasebeleştirilmektedir. Gümrükler Genel Müdürlüğü'nün 11.06.2008 tarihli 14642 sayılı yazısında negatif yönde ortaya çıkan bu kur farkı giderlerinin ithalatta KDV matrahına dahil edilmemesi gerektiği ifade edilmiştir.
Dolayısıyla, tescil öncesi ortaya çıkanlar için kur farkı ifadesinin uygulamada bir hükmünün bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
2) Tescil Sonrası Kur Farkları
Vadeli ödemelerde beyannamenin tescil tarihi ile ödeme tarihi arasında ortaya çıkan negatif veya pozitif kur farkı giderlerinin KDV matrahına dahil edilmesi söz konusu değildir. Zira Kanun’un 21/c maddesi “beyannamenin tescil tarihine kadar” ifadesiyle konuya sınırlama getirmiştir.
Sonuç;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun sistematiği incelendiğinde, ithalatta KDV matrahının Kanun'un 21. maddesi, dahili piyasada gerçekleşen teslimler için KDV matrahının Kanun'un 24. maddesi hükümleri çerçevesinde belirlendiği, 18.01.2019 tarihinde Kanun'un 24/c maddesine eklenen “kur farkı” ifadesinin gümrük uygulamalarına bir yansımasının söz konusu olmadığı değerlendirilmektedir.
“KUR FARKLARI VE İTHALATTA KDV MATRAHI” hakkındaki 3 yorum
Yorum Ekle Yanıtı iptal et
Yazı Kategorileri
GÜNCEL YAZILAR
- DAHİLDE İŞLEME ve MAHRECE İADE
- YATIRIM TEŞVİK – DAHİLDE İŞLEME – İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİM
- MESLEK ERBABINA SORU
- TARIM TEBLİĞİ KAPSAM DIŞI BEYANI – DK1 RAPORU – BEYANNAMELERE “S” GİRİLMESİ
- YATIRIM TEŞVİK KAPSAMI MAKİNENİN MAHRECE İADESİ
- GÜMRÜK BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNCE YENİ BİR CEZA DÜZENLENMESİNE KARAR VERİLMESİ
- ARACILI İHRACAT – DÖVİZ TAHSİLAT
- TARIM TEBLİĞİ DK1 RAPORU İLE İLGİLİ YORUMUM
- KARGO YOLUYLA İTHALAT – TEMEL KURALLAR
- GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ HİZMET FATURASININ DÜZENLENME TARİHİ
- ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE YAPILAN ROYALTİ ve LİSANS ÖDEMELERİ
- YURTDIŞINDAN SAĞLANAN KREDİLERLE İTHALAT BEDELLERİNİN ÖDENMESİ
- DÜŞÜK VERGİ ÖDEMEK İÇİN MENŞE MÜHENDİSLİĞİ
- ROYALTİ ÖDEMELERİ ve KKDF
- GÖZETİM FARKI – İHTİRAZİ KAYITLA BEYAN – VERGİLERİN GERİ ALINABİLMESİ
- ANTREPODAN TRANSİT TİCARETLERDE HASILATIN KAYDEDİLECEĞİ DÖNEM
- DAHİLDE İŞLEME – SERBEST BÖLGELERE İHRACAT – FASON İŞLEMLER
- BİR SATIN ALMA KARARINDAN ÖNCE GÜMRÜK YÖNÜYLE YAPILMASI GEREKENLER
- KEFALET SİGORTASI ve GÜMRÜKTE TEMİNAT
- İHRACAT BEDELLERİNİ GETİRME ZORUNLULUĞU – MAHSUPLAŞMA
- ÜÇÜNCÜ ÜLKE MENŞELİ EŞYALARDAN, AB MENŞELİ GİRDİLERİN DÜŞÜLMESİ
- BILL TO TÜRKİYE SHIP TO ABROAD
- BANDROL YAPIŞTIRMA ZORUNLULUĞU
- BEYAN, REFERANS FİYATIN ALTINDA KALIRSA
- KAYIT BELGESİ – GTİP DEĞİŞİKLİĞİ
Bu yorum eğer doğru anladıysam içimi rahatlattı. İthalat için transfer yapılıyor, sonra ithalat yapılıyor. Zaman zaman kur farkları oluşuyor. Mal depoya girene kadar yapılan harcamalar maliyeti atılır düsturuyla oluşan pozitif kur farklarını malın maliyetine atıyorum. Oysa araştırdığımda bir çok kimse pozitif oluşan kur farkını 646 ile kapatarak mükellefe ilave kâr ve vergiye sürüklüyor. Pozitif oluşan kur farkı için bu madde doğru mu? Yoksa cari hesabı kambiyo geliri olarak mı kapatmalıyız. TRANSFER TUTARI 10.000 USD KUR. 10,00 TL
159 50 01 İTHAL MAL 10.000 USD X 12,00 TL = 120.000 TL
320 İTAHATÇI FİRMA 10.000 USD X 10.000 TL 100.000 TL
159 50 10 KUR FARKI 12.000 TL
Bu şekilde kur gelirini malın maliyetine atabiliyoruz. Bu konuda çor araştırdım ama doğru ve içime sinecek bir uygulama bulamadım.
Mal işletme stoklarına girene kadar oluşan kur farkları malın maliyetine girer. Bu çok net..
Merhabalar, “mal işletme stoklarına girene kadar” cümlesinden kasıt… Örneği malımız antrepoda bekliyor. Antrepodaki mallar işletme stoklarına girmiş sayılır mı? Antrepoda bekleyen mallar millileşmeden serbest bölge ya da yurtdışına satıldı. Bu sürece kadar ki kur farkları malın maliyetine mi ilave edilecek yoksa kur farklı gider/geliri olarak mı değerlendirilecek?